Đại dịch Covid-19 đã đẩy 4,7 triệu người dân Đông Nam Á rơi vào cảnh nghèo cùng cực trong năm 2021, song triển vọng phục hồi kinh tế trên toàn khu vực vẫn sáng sủa.
Đây là thông tin được Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) đưa ra trong báo cáo trình bày tại Hội nghị chuyên đề Phát triển Đông Nam Á (SEADS), khai mạc ngày 16/3.
Theo báo cáo có nhan đề “Đông Nam Á: Trỗi dậy từ đại dịch”, ước tính 4,7 triệu người dân Đông Nam Á đã bị đẩy vào cảnh nghèo cùng cực trong năm ngoái, khi 9,3 triệu việc làm đã mất so với kịch bản không có Covid-19.
Đại dịch đã dẫn đến tình trạng thất nghiệp lan rộng, bất bình đẳng ngày càng trầm trọng và tỷ lệ nghèo gia tăng, đặc biệt là ở phụ nữ, lao động trẻ và người cao tuổi ở Đông Nam Á.
Bên cạnh đó, báo cáo cũng nhận định, làn sóng lây nhiễm của biến thể mới Omicron có thể làm giảm tăng trưởng kinh tế của khu vực tới 0,8 điểm phần trăm trong năm 2022.
Sản lượng kinh tế của khu vực trong năm nay dự kiến sẽ vẫn thấp hơn 10% so với kịch bản không có Covid-19.
Trong số những đối tượng bị ảnh hưởng nặng nề nhất, có các lao động phổ thông và người lao động làm việc trong khu vực bán lẻ và nền kinh tế phi chính thức, cũng như các doanh nghiệp nhỏ không có sự hiện diện số.
Tuy nhiên, 2 năm sau khi đại dịch bùng phát, báo cáo cho thấy triển vọng tăng trưởng sáng sủa hơn đối với các nền kinh tế có khả năng ứng dụng công nghệ rộng rãi, xuất khẩu hàng hóa được duy trì, hoặc có tài nguyên thiên nhiên phong phú.
Báo cáo ghi nhận sự phục hồi kinh tế trên toàn khu vực, với hầu hết các quốc gia chứng kiến lượt khách ghé thăm các khu vực bán lẻ và giải trí tăng 161% trong giai đoạn 2 năm tính tới ngày 16/2/2022.
Dù vậy, khu vực vẫn phải đối mặt với những thách thức toàn cầu, bao gồm sự xuất hiện của các biến chủng mới, thắt chặt lãi suất toàn cầu, gián đoạn chuỗi cung ứng, giá hàng hóa cao hơn và lạm phát.
Thúc đẩy tăng trưởng thông qua cải cách
Báo cáo khuyến nghị các quốc gia theo đuổi cải cách cơ cấu để thúc đẩy khả năng cạnh tranh và năng suất, bao gồm đơn giản hóa các thủ tục kinh doanh, giảm các rào cản thương mại và khuyến khích các doanh nghiệp nhỏ áp dụng công nghệ mới, bên cạnh đào tạo kỹ năng để giúp người lao động khắc phục tình trạng gián đoạn trên thị trường lao động và chuyển đổi việc làm giữa các lĩnh vực.
Các chính phủ cũng cần duy trì sự thận trọng về tài khóa để giảm thâm hụt và nợ công, đồng thời hiện đại hóa công tác quản lý thuế để nâng cao hiệu quả và mở rộng cơ sở thuế.
Với 59% dân số trong khu vực đã được tiêm chủng đầy đủ tính đến ngày 21/2 vừa qua, báo cáo cũng kêu gọi chính phủ các nước Đông Nam Á phân bổ thêm nguồn lực để giúp các hệ thống y tế cung cấp dịch vụ chăm sóc, cải thiện giám sát dịch bệnh và ứng phó với các đại dịch trong tương lai.
Theo phân tích của báo cáo, tăng trưởng kinh tế của khu vực có thể tăng 1,5 điểm phần trăm nếu chi tiêu cho y tế đạt khoảng 5% tổng sản phẩm quốc nội (GDP), so với mức 3,0% vào năm 2021.
Chủ tịch ADB, ông Masatsugu Asakawa cho biết, ADB sẽ tiếp tục làm việc với các nhà hoạch định chính sách trong quá trình tái thiết, cải thiện hệ thống y tế quốc gia và hợp lý hóa các quy định trong nước để tăng cường khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp.
"ADB khuyến nghị chính phủ các nước Đông Nam Á đầu tư vào cơ sở hạ tầng xanh, thông minh và áp dụng đổi mới công nghệ để phục hồi tăng trưởng kinh tế", Chủ tịch ADB nêu rõ.
Diễn ra trong 2 ngày 16 và 17/3 theo hình thức trực tuyến, Hội nghị chuyên đề Phát triển Đông Nam Á (SEADS) dự kiến thu hút khoảng 5.000 đại biểu tham dự, gồm các nhà lãnh đạo từ khu vực chính phủ, công nghiệp, giới hàn lâm và các lĩnh vực khác để thảo luận những giải pháp sáng tạo cho các vấn đề phát triển then chốt, như biến đổi khí hậu và phát triển công nghệ.
Với chủ đề “Các giải pháp bền vững cho công cuộc phục hồi của Đông Nam Á”, sự kiện năm nay tập trung vào cách thức để khu vực thúc đẩy phục hồi sau đại dịch, bằng cách giải quyết những nút thắt của chuỗi cung ứng, phục hồi du lịch và tăng tốc chuyển đổi số.